فناوری‌های پیشرفته ایمنی خودرو

مطابق آمار سازمان بهداشت جهانی هر ساله بیش از ۱.۳۵ میلیون نفر در سرتاسر جهان، جان خود را در تصادفات جاده ای از دست میدهند و در حدود ۵۰ میلیون نفر نیز دچار جراحات جدی می گردند. عابران پیاده، دوچرخه سواران و موتورسواران تقریباً نیمی از آمار مرگ و میرهای جاده ای را به خود اختصاص می دهند. بررسی ها نشان میدهد خطای انسانی، نقص فنی خودرو و وجود ایرادات زیرساختی در جاده ها از مهم ترین عوامل بروز تصادفات به شمار میروند که از این میان، خطای انسانی شامل نبود مهارت کافی در کنترل خودرو، انجام حرکات خطرناک به هنگام رانندگی، عدم هشیاری راننده ناشی از مصرف مواد مخدر، داروهای خواب آور و مشروبات الکلی، خستگی ناشی از کار یا رانندگی ممتد، کهولت سن و عدم آگاهی از اطلاعات جاده ها، علائم و قوانین و مقررات رانندگی بیشترین درصد بروز حوادث را به خود اختصاص داده است.

خودروسازان از دیرباز به علت الزامات قانونی و توسعه بازار محصولات خود، از فناوری ها و تجهیزات مختلفی به منظور ایمن سازی محصولات خود استفاده نموده اند. فناوریهایی همچون کروز کنترل (۱۹۵۸ میلادی)، کمربند ایمنی (۱۹۵۹ میلادی)، سیستم ترمز ضد قفل (۱۹۷۱ میلادی)، کیسه هوا (۱۹۸۸ میلادی) و سنسورهای پارک خودرو (۱۹۹۲ میلادی) از جمله تکنولوژیهای قدیمی اما کاربردی در افزایش ایمنی خودروها طی دههای گذشته بوده اند که امروزه با ظهور و پیشرفت واحدهای کنترل الکترونیکی (ECU)، قطعات و تجهیزات پیچیده و سامانه های نرم افزاری، این فناوریها تکامل یافته یا با فناوریهای جدیدی جایگزین شده اند. با استفاده از این سیستم ها و تجهیزات، میتوان تصادفات جاده‌ای را پیش‌بینی و از آن جلوگیری کرد یا حداقل شدت تصادفات را کاهش داد. به عنوان نمونه، تحقیقات نشان می دهد که تنها در اتحادیه اروپا، سامانه ABS جان حدود ۱۵۰۰۰ نفر را تا سال ۲۰۲۰ میلادی نجات داده و از تقریباً نیم میلیون تصادف با آسیب جدی جلوگیری کرده است یا سامانه ESP می تواند تا ۸۰ درصد از تمام تصادفات ناشی از لغزش چرخ های خودرو جلوگیری کند.

امروزه خودروهای ایمن در سطح بین المللی دارای امکانات و تجهیزاتی هستند که فراتر از سطح استانداردهای اجباری کشورها است. مؤسسه غیرانتفاعی و بین المللی «Global NCAP» که در سرتاسر دنیا همچون اکثر کشورهای اروپایی، آمریکا، استرالیا، ژاپن و … دارای نمایندگی های متعددی است از مدت ها پیش، اقدام به آزمایش و رتبه بندی ایمنی خودروها نموده است. این مؤسسه، ایمنی خودروها را بر اساس سطح تجهیزات ایمنی و نتایج تست تصادف (به انگلیسی : Crash Test) مطابق تصویر زیر در چهار حوزه زیر رتبه بندی و نتایج ارزیابی را به صورت عمومی در وب سایت خود منتشر می کند.

• ایمنی سرنشین (به انگلیسی : Adult Occupant Safety)
• ایمنی کودک (به انگلیسی : Child Safety)
• ایمنی عابر پیاده (به انگلیسی : Pedestrian Safety)
• سیستم های کمک ایمنی (به انگلیسی : Safety Assist)

مشتریان می توانند بر اساس این ارزیابی ها از رتبه ایمنی خودرویی که می خواهند خریداری کنند مطلع شوند. اغلب خودروسازان بزرگ جهان محصولات خود را پیش از ورود به بازار در این مراکز ارزیابی می کنند و نتایج رتبه بندی را به عنوان یک ابزار تبلیغاتی مؤثر در جذب مشتری در معرض دید عموم قرار می‏دهند. برای مشاهده ایمن ترین خودروهای اروپا در سال ۲۰۲۱ میلادی، اینجا را کلیک نمائید.

در سال‌های اخیر مباحث ایمنی مربوط به استحکام خودروها تا حدود زیادی مرتفع شده و امروزه بیشتر تلاش‌ها به توسعه سیستم‏های پیشرفته همیار راننده (ADAS) معطوف شده‌است. دلیل این امر آن است که در کنار سیستم های ایمنی غیرفعال مانند کمربند ایمنی و کیسه هوا، سیستم های ایمنی فعال به کاهش بیشتر تعداد تلفات و جراحات در جاده کمک می کنند. این سیستم ها قبل از وقوع حوادث مداخله می کنند و بنابراین می توانند به جلوگیری از آنها کمک کنند. با توجه به نقش بسزای این سیستم‌ها در پیشگیری از وقوع تصادفات، مؤسسه Euro NCAP که زیرمجموعه اروپایی Global NCAP می باشد توجه ویژه‌ای به این مقوله دارد به گونه‌ای که اگر خودروهای تولیدی به چنین سیستم‏های پیشرفته ای مجهز نباشند صلاحیت ارزیابی در تست‏ها را نداشته و اجازه فروش در اروپا را کسب نخواهند کرد. گفتنی است موسسه GlobalNCAP، کمپینی تحت عنوان STOPTHECRASH# راه اندازی نموده است تا خودروسازان و کشورهای عمدتاً فقیر را به استفاده از سیستم های ESP، AEB، ABS و تایرهای ایمن روی خودروهای خود تشویق نماید و از طریق این کمپین به هدف کاهش ۵۰ درصدی تلفات جاده ای تا سال ۲۰۳۰ میلادی دست یابد. در این بخش، مهمترین و کاربردی ترین تکنولوژیها در افزایش ایمنی خودروها به همراه چگونگی عملکرد آنها تبیین می گردد.